In deze tijd van technologie zijn wij ongelooflijk verwend geraakt. Ondertussen is iedereen wel bekend met de PlayStation, Xbox en Nintendo consoles. Maar hoe was het vroeger? Als je een lijstje zou maken zijn er een shitload aan consoles van diverse (vergeten) merken op de markt verschenen. Ondertussen is de console markt alweer bijna 45-jaar oud en zetten wij van StarGamers eens wat dingetjes op een rijtje in deze Retro Wednesday!
Where it all began
Het is het jaar 1972, toen het woordje games door een aantal mensen in de arcadehallen werd geroepen. Het begon allemaal met de game Pong, waar elke gamer wel ooit eens iets over gehoord heeft. Het spel was heel simpel van opzet, want door middel van twee balkjes op je scherm en een vierkant balletje, kon je thuis op je televisie pingpongen. Pong is de grondlegger van de gamingindustrie en is ontwikkeld door Nolan Bushnell. Met een budget van 250 dollar voor de ontwikkeling van Pong, richtte deze beste meneer het gamesbedrijf Atari op om zijn game te distributeren. In 1974 verscheen ook de eerste huiskamer console met alleen de game Pong ingebouwd.
De gouden jaren van Atari
Begin jaren ’80 waren een gouden tijd voor Atari. Het bedrijf ging zich richten op het bouwen van home entertaintment computers en dat was een goede zet. Er kwamen ongelooflijk veel games uit voor de diverse Atari systemen, waarvan de Atari 2600 de bekendste was in de reeks. Een nieuwkomer in de gamesindustrie, genaamd Nintendo, bracht ook hun eerste games uit op de console. Deze nieuwe Japanse ontwikkelaar had zijn wortels eigenlijk in de speelkaarten zitten, maar zag brood in het maken van games. De eerste games waren dan ook Donkey Kong en Mario Bros. en dit waren echte verkoophits voor de Atari console. Dit totdat Nintendo zelf dollartekens zag in het bouwen van consoles. Eind jaren ’80 was er dan ook weinig over van het merk Atari. De games werden kwalitatief slechter, waarvan E.T. wel een van de meest beschamende games ooit is op het platform. Mensen wilden mooiere graphics en meer uitdaging in games. Ergens in het midden van de jaren ’80 kwam Nintendo dan ook met een eigen console genaamd de Nintendo Entertainment System.
The Big-N
Dit betekende een ommezwaai in het landschap van spelcomputers. Nintendo had een console ontwikkeld met prachtige graphics en een palet aan kleuren, waar ze bij Atari alleen maar van konden dromen. Het was niet alleen de console, maar voornamelijk de games die een hele hoop mensen aansprak. Wat te denken van de Super Mario Bros. reeks, de eerste twee Zelda games en het uitkomen van de allereerste Castlevania en Megaman spellen op de console.
SEGA komt om het hoekje kijken
Dat er goed geld te verdienen viel in deze industrie, viel een aantal andere bedrijven ook op. Het Japanse bedrijf SEGA wilde ook een kansje wagen en kwam al in 1983 met hun eerste systeem de SG-1000. Velen kennen de console niet, maar dit was de voorloper van de Master System wat uitkwam in 1987. De SG-1000 was niet het verkoopsucces wat SEGA had verwacht en men ging dus volop aan de slag om een vooraanstaande consolemaker te worden.
In 1987 lanceerden zij dus de SEGA Master System, een 8-bit systeem wat mooiere beelden kon het scherm kon toveren dan de NES. Boegbeeld van deze console was Alex Kidd, een Mario kloon met diverse en vernieuwende spelelementen die veel gamers kon bekoren.
Omdat SEGA altijd vooraanstaand wilde zijn, kwamen ze al snel met een revolutionair systeem. In 1989 kwamen zij namelijk met de eerste 16-bit console. Omdat zij ook zagen dat Mario een echte mascotte aan het worden was voor Nintendo, wilden zij goede concurrentie bieden. Weg met die Alex Kidd en ineens hadden we een supersonische stoere egel, die over diverse platformen spurt. Sonic was geboren en daarbij ook de consolewars.
Dankzij Sonic werd de Megadrive een succesverhaal. SEGA wilde dit steeds naar een hoger platform tillen en kwam alsmaar met technische verbeteringen aan de console, die je los kon kopen. Zo was de Megadrive het eerste platform waar je demo’s op kon downloaden en online kon spelen. Helaas waren de consumenten hier nog niet klaar voor, en bleek deze nieuwe technologie weggegooid geld voor SEGA. Het bedrijf verkeerde hierdoor ook nog eens aan het randje van een faillissement.
SNES all over the place
Nintendo had niet echt haast, maar voelde wel de hijgende adem van SEGA in zijn nek. In 1991 werd de wereld dan ook verblijd met de komst van de Super Nintendo. Omdat Nintendo een aantal jaren later met een 16-bit console kwam, zag je aan de kleuren en de graphics dat deze console superieur was aan de Megadrive. Maar dit alleen was niet de reden waarom de SNES een groter verkoopsucces was dan de Megadrive. Dit lag voornamelijk aan de kwalitatief goede titels die de Nintendo console kende. Mario was een merk van jewelste, en iedereen wilde dan ook Super Mario World spelen. De SNES was ook het platform van de RPG’s, die ongekend populair waren in de jaren ’90. Wat te denken van Secret of Mana, Terranigma, Chrono Trigger, Final Fantasy. Maar ook andere games genoten de voorkeur, zoals A Link To The Past, Megaman X, Super Castlevania en ga zo maar door.
Over geweld en kiddy enzo
Ondanks het succes van Nintendo met hun 16-bit console, waren er ook een aantal zaken die de console in opspraak brachten. Het brave imago van Nintendo en hun keuzes van censureren zorgde ervoor dat ze ook een flink aantal gamers in het harnas joegen. Met de komst van geweldadige games, werd er voor het eerst gore en bloed geintroduceerd in de industrie. Mortal Kombat is hier het mooiste voorbeeld van. Nintendo wilde dit niet op zijn consoles, maar zag wel de potentie in dit vechtspel. Dus het bloed en de grove fatalities moesten verwijderd en aangepast worden. SEGA speelde hier slim op in en liet alles toe. Zodoende kreeg Nintendo de stempel “kiddy” al heel snel op zich gestempeld en bestonden er twee kampen gamers.
Nieuwe speler
Na al het 16-bit geweld brak in 1995 het 32-bit tijdperk aan. Nieuwkomer Sony zag het stoere succes van SEGA en wilde ook een volwassener publiek aanspreken met het uitkomen van de PlayStation. Imago speelde dus een grote rol in dit tijdperk. Nintendo waagde zich niet aan een 32-bit console en wilde gelijk in de aanval met 64-bit. SEGA wilde de concurrentie wel aan en bracht in hetzelfde jaar de SEGA Saturn uit. Van de twee consoles kon er maar een winnen, en dat was klaarblijkelijk de PlayStation. Dit voornamelijk door de aanhang van thirdparty bedrijven, want het was te moeilijk om games te maken voor de Saturn, terwijl de PlayStation ontwikkelaars heaven was. De Saturn kreeg het steeds moeilijker om zijn kop boven water te houden en SEGA trok eind jaren ’90 de stekker uit het platform.
Nintendo daarentegen deed zijn eigen ding. De Nintendo 64 kwam uit in 1996 en vanaf dit platform heeft de Big-N zijn eigen aanhang gekregen. Tevens is dit het platform waar de eerste echte 3D klassiekers zijn geboren zoals Super Mario 64 en Zelda: Ocarina of Time. Ondanks dat thirdparty bedrijven Nintendo ook links lieten liggen, deed de Nintendo 64 het zeker niet verkeerd. Als we erop terug kijken hebben we heel veel vette klassiekers kunnen spelen op dit platform die veel andere games hebben geinspireerd. Denk aan GoldenEye en Banjo Kazooie.
De laatste adem van SEGA
In 1999 wilde SEGA het nog een keer proberen met het uitbrengen van de Dreamcast. Dit leek een succes want de eerste 1 miljoen consoles werden maar liefst zes weken voor de gezette datum verkocht. In Europa sloeg de Dreamcast totaal niet aan. Het apparaat werd maar mondjesmaat verkocht en de PlayStation2 release was erg dichtbij. Europeanen waren sowieso meer gecharmeerd van het imago van Sony. Ook de GameCube van Nintendo zou er aankomen en het leek erop dat alle drie de consoles in 2000 zouden uitkomen, iets dat uiteindelijk alleen voor de Playstation2 opging. De GameCube kwam pas in 2002 samen met nieuwkomer Microsoft, die de Xbox uitbracht. De prachtige releasedatum van 9/9/1999 van de Dreamcast was verreweg te laat. Dit kostte het bedrijf de kop. Sega stopte met het produceren van consoles en ging zich richten op de arcades en games.
Tot bezinning komen
De console markt is de afgelopen 40 jaar erg divers geweest. De hierboven weergegeven citatie is een vluchtig en belangrijk overzicht van de industrie, want in het verleden zijn er een ontelbaar aantal consoles van diverse bedrijven verschenen. Hieronder vindt je dan ook een lijstje t/m2002 van de consoles en systemen die er verschenen zijn. Deze terugblik is wel iets moois om te zien, want je gaat je ook afvragen wat de eventuele toekomst zal zijn. Zullen de drie grootheden aan de macht blijven, of nieuwe spelers op de markt de boel overnemen, zoals Google? Wat denk jij? Laat het ons weten in de comments!
De consoles op jaar van uitgave:
1972
Pong (in arcadekast)
Magnavox Odyssey
1974
Atari Home Pong
Pong Imitatie
1977
Atari 2600
1978
Philips G7000 (ook bekend als Magnavox Odyssey 2)
1979
Intellivision
Atari 800 Computer
1980
Nintendo Game&Watch
1982
Vectrex
Emerson Arcadia
Atari 5200
Colecovision
1983
Commodore 64
1984
Micro Soft eXtended
1985
Nintendo Entertainment System (NES)
1986
Atari 7800
1989
Nintendo Gameboy
Atari Lynx
Sega Megadrive
NEC Turbo Grafx
1990
Supervision
Sega Game Gear
SNK Neo Geo
1991
CD-i
Super Nintendo Entertainment System (SNES)
1993
3DO
Sega CD
Atari Jaguar
1994
Sega 32x
1995
Sega Saturn
Sony Playstation (PSX)
1996
Nintendo 64
1998
Nintendo Gameboy Color
1999
Nintendo 64 Dynamic Drive (uitbreiding N64)
Sega Dreamcast
SNK NeoGeo Pocket Color
2000
Sony PSone
Sony Playstation2
2001
Nintendo Gameboy Advance
2002
Microsoft Xbox
Nintendo Gamecube
Bron: Rowdy Oomen / StarGamers